Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem heimiluð var rannsókn á rafrænu efnisinnihaldi farsíma X sem hald hafði verið lagt á í þágu rannsóknar.

PJ, DB, JP og BH voru ákærðir fyrir tilraun til stórfellds fíkniefnalagabrots, sbr. 173. gr. a, sbr. 1. mgr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, og skipulagða brotastarfsemi, sbr. 175. gr. a sömu laga, með því að hafa staðið saman, ásamt óþekktum aðila, að innflutningi á 99,25 kg af kókaíni, að styrkleika 81-90%, hingað til lands frá Brasilíu, ætluðu til sölu og dreifingar í ágóðaskyni, en efnin voru falin í sjö trjádrumbum sem komið var fyrir í gámi sem var síðar haldlagður í Hollandi þar sem efnin voru fjarlægð og gerviefni sett í þeirra stað. Við komu gámsins hingað til lands hafi hin ætluðu fíknefni verið fjarlægð úr trjádrumbunum í því skyni að koma þeim í sölu og dreifingu, þar til lögregla lagði hald á efnin og ákærðu voru handteknir. Þá voru JP og DB sakfelldir fyrir önnur nánar tilgreind fíkniefnalagabrot sem sættu ekki endurskoðun Landsréttar. Ákærðu játuðu allir brot gegn 173. gr. a, sbr. 1. mgr. 20. gr. almennra hegningarlaga og voru sakfelldir fyrir þá háttsemi, en töldu ósannað að magn eða styrkleiki efnanna hefði verið sem í ákæru greindi og að þeir hefðu vitað hversu mikið af fíknefnum ætlunin hefði verið að flytja til landsins. Í dómi Landsréttar kom fram að með vísan til matsgerða sem aflað var við rekstur málsins í héraði og fyrir Landsrétti yrði miðað við að magn og styrkleiki efnanna hefði verið samkvæmt ákæru. Þá væri ótrúverðugt að ákærðu hefðu ekki vitað af magni efnanna í ljósi hinnar umfangsmiklu umgjarðar um innflutninginn og kostnað við hann. Í öllu falli hefðu þeir látið sér það í léttu rúmi liggja og samþykkt að taka þátt í innflutningnum.

Í dómi Landsréttar var inntak 175. gr. a almennra hegningarlaga um skipulega brotastarfsemi reifað og skírskotað til lögskýringargagna að baki ákvæðinu. Taldi Landsréttur ekki tilefni til að vísa þeim ákærulið frá dómi á grundvelli þess að hann uppfyllti ekki kröfur c-liðar 1. mgr. 152. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og var kröfunni hafnað. Í annan stað var það mat réttarins að ákæruvaldið hefði hvorki leitt sönnur, svo að yfir skynsamlegan vafa væri hafið, að tilvist skipulagðra brotasamtaka hefði verið raunin í tilfelli ákærðu né að þeir hefðu haft ásetning til að fremja brot sem lið í starfsemi skipulagðra brotasamtaka í skilningi 175. Gr. A almennra hegningarlaga. Voru ákærðu því sýknaðir af sakargiftum samkvæmt því. Ákærðu voru jafnframt ákærðir fyrir peningaþvætti samkvæmt 1., sbr. 2. mgr. 264. gr. almennra hegningarlaga með því að hafa tekið við, geymt, umbreytt og aflað sér ávinnings af refsiverðum brotum og eftir atvikum með öðrum ólögmætum eða refsiverðum hætti tilteknum fjárhæðum sem þeir hafi notaði með tilgreindum hætti. Að virtu heildstæðu mati á ákæruliðum er vörðuðu peningaþvætti taldi Landsréttur gallana á þeim slíka að telja yrði að þeir hefðu áhrif á möguleika ákærðu til að verjast þeim. Uppfylltu þeir því ekki skilyrði c-liðar 1. mgr. 152. gr. laga nr. 88/2008 og var þeim vísað frá dómi.

Við ákvörðun refsingar var litið til þess að brot þeirra varðaði tilraun til innflutnings á fordæmalaust miklu magni af kókaíni. Var jafnframt horft til hættueiginleika efnisins og styrkleika þess. Þar að auki hefði verið um samverknað ákærðu að ræða með verkskiptri aðild, sbr. 2. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga. Enn fremur var litið til þess að þáttur ákærðu í brotinu hefði verið mismikill. Ásetningur þeirra til innflutningsins, sem skipulagður hefði verið í þaula, þótti einbeittur. Var því við refsiákvörðun litið til 1., 3., 6. og 7. töluliðar 1. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga. Jafnframt var höfð hliðsjón af játningu ákærðu. Refsing PJ var ákveðin fangelsi í níu ár, BH var gert að sæta fangelsi í sex ár og sex mánuði og DB og JP hvorum um sig gert að sæta fangelsi í fimm ár. Loks var ákærðu gert að sæta upptöku verðmæta.

X var sakfelldur með dómi héraðsdóms fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás í tvígang, brot gegn valdstjórninni, fíkniefnalagabrot og tvö umferðarlagabrot og gert að sæta fangelsi í 10 mánuði sem bundið var skilorði til tveggja ára. Þá var X gert að greiða sekt til ríkissjóðs, hann sviptur ökurétti í þrjú ár og þrjá mánuði og gert að sæta upptöku fíkniefna. Loks var honum gert að greiða tveimur brotaþolum skaðabætur og málskostnað. Með áfrýjun héraðsdóms leitaði X annars vegar eftir endurskoðun á sakfellingu og ákvörðun refsingar fyrir nánar tiltekið umferðarlagabrot í 5. lið ákæru 7. apríl 2022 og hins vegar mildun refsingar sem ákveðin var með hinum áfrýjaða dómi. Í dómi Landsréttar kom fram að samkvæmt framburði vitnis um eftirför þess með bifreiðinni um tilgreinda götu, greinargóðri lýsingu þess á aðstæðum í götunni og við tilgreint hús, afskiptum þess af ákærða fyrir utan bifreiðina og átökum þeirra væri ekki unnt að álykta á annan veg en þann að X hefði ekið greindri bifreið, undir áhrifum áfengis og óhæfur til að stjórna henni, um tilgreinda götu þar sem bifreiðin skall á kyrrstæðri bifreið og í kjölfarið farið af vettvangi. Fékk framburður vitnisins stoð í framburði afa X hjá lögreglu sem bar um að X hefði hringt og boðað komu sína heim til hans. Bar afi X að hann hefði séð að X væri kominn að húsinu á bifreið föður X. Staðfesti Landsréttur þá niðurstöðu héraðsdóms að hafið væri yfir skynsamlegan vafa, sbr. 108. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, og sló því föstu, sbr. 109. gr. sömu laga, að X hefði ekið bifreiðinni umrætt sinn og með því gerst sekur um þá háttsemi sem um gat í 5. lið ákæru 7. apríl 2022. Var því staðfest niðurstaða héraðsdóms um sakfellingu X af þessum ákærulið. Samkvæmt þessu staðfesti Landsréttur niðurstöðu héraðsdóms um refsingu X, sviptingu ökuréttar, upptöku fíkniefna, sakarkostnað, miskabætur og málskostnað brotaþola.

Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu X um skipun verjanda á grundvelli 2. mgr. 30. gr. laga nr. 88/2008.

A krafðist bóta vegna líkamstjóns sem hann varð fyrir í umferðarslysi árið 2017. Ágreiningur í málinu laut að því hvort A hefði sem farþegi í ökutæki sýnt af sér háttsemi sem mætti jafna til stórkostlegs gáleysis í skilningi 2. mgr. 88. gr. þágildandi umferðarlaga nr. 50/1987, svo að réttlætanlegt hafi verið að lækka bætur honum til handa úr ábyrgðartryggingu bifreiðarinnar hjá V hf. Í dómi héraðsdóms sem staðfestur var í Landsrétti með vísan til forsendna kom fram að greiningar á blóðsýni ökumanns ökutækisins staðfestu að hann hefði neytt áfengis í aðdraganda akstursins. Með hliðsjón af því og í ljósi þess að A og ökumaður ökutækisins höfðu eytt löngum tíma saman fyrir slysið hefði A ekki getað dulist að ökumaðurinn gæti ekki stjórnað ökutækinu örugglega. Með því að taka sér far með ökutækinu eins og ástatt var um ökumanninn hafi A sýnt af sér stórkostlegt gáleysi og bæri því að hluta ábyrgð á því tjóni sem hann varð fyrir við slysið. Að þessu gættu og með hliðsjón af því hversu hátt saknæmisstig A var í umrætt sinn, var talið rétt að A bæri 2/3 hluta tjóns síns sjálfur.  

Með dómi héraðsdóms var S sakfelldur fyrir líkamsárás samkvæmt 1. mgr. 217. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 með því að hafa veist með ofbeldi að A. Með dómi Landsréttar 25. maí 2018 í máli nr. 3/2018 var hinn áfrýjaði dómur staðfestur og S gert að sæta fangelsi í 30 daga en fullnustu refsingarinnar var frestað skilorðsbundið í tvö ár. Þá var S gert að greiða A skaða- og miskabætur. Með úrskurði Endurupptökudóms 23. janúar 2023 var fallist á beiðni S um endurupptöku málsins fyrir Landsrétti. Við hina endurteknu málsmeðferð komst Landsréttur að sömu niðurstöðu og í hinum upphaflega dómi réttarins um að sakfella bæri S. Að gættu ákvæði 5. mgr. 231. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og þar sem engar upplýsingar lágu fyrir um að S hefði rofið skilorð hins upphaflega dóms var honum ekki gerð frekari refsing. Með vísan til sama lagaákvæðis var einnig talið að S yrði ekki dæmdur til greiðslu hærri skaðabóta en ákveðnar voru með hinum upphaflega dómi. Þar sem ríkissjóður hafði á grundvelli laga nr. 69/1995 um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota greitt A þær bætur sem Landsréttur hafði áður dæmt honum komst Landsréttur að þeirri niðurstöðu að A hefði ekki lögvarða hagsmuni af því að fá dóm um kröfuna í þessu máli. Var bótakröfu A því vísað frá dómi.

A starfaði sem þróunarstjóri hjá B. Var honum tilkynnt um breytingu á störfum hans og verksviði í nóvember 2018 er staða þróunarstjóra var lögð niður. Varð A deildarstjóri nýrrar deildar og lækkaði um tvo launaflokka auk þess sem föst yfirvinna var felld niður. Í september 2020 var tilkynnt að nýtt skipurit B myndi taka gildi 1. janúar 2021. Var A sagt upp störfum með þriggja mánaða fyrirvara. Í desember 2020 skrifaði A undir ótímabundinn ráðningarsamning en sagði upp störfum í maí 2022. A höfðaði mál á hendur Í til heimtu bóta. Var á því byggt að ákvörðun um að gera breytingar á stöðu A árið 2018 og ákvörðun um að leggja niður stöðu A árið 2020 hefðu verið ólögmætar og brotið gegn ákvæðum laga nr. 70/1996 um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins, ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og meginreglum stjórnsýsluréttarins. Þá hefði einelti af hálfu þáverandi forstjóra B gagnvart A orðið til þess að A hefði orðið fyrir miska. Í dómi héraðsdóms kom fram um breytingar á starfi A árið 2018 að enginn vafi væri á því að starfsmanni bæri að hlíta breytingum á starfi samkvæmt 19. gr laga nr. 70/1996, svo fremi sem nýtt starf sé honum samboðið, málefnalega að ákvörðun staðið og ekki gengið lengra en nauðsyn beri til. Vísaði héraðsdómur til þess að ákvörðun um breytt grunnlaun hefði falið í sér einhliða ákvörðun um réttindi A, sbr. 2. mgr. 1. gr. stjórnsýslulaga. Taldi héraðsdómur að ekki hefði verið brotið gegn rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga, réttmætisreglu stjórnsýsluréttarins eða meðalhófsreglu 12. gr. sömu laga. Á hinn bóginn yrði ekki séð að A hefði verið gefinn kostur á að gæta andmælaréttar síns áður en ákvörðun hefði verið tekin í málinu. Í dómi Landsréttar kom fram að A hefði ekki sýnt fram á að skortur á að veita honum andmælarétt hefði breytt neinu um þann grundvöll sem ákvörðun hefði verið tekin á og þar með efni ákvörðunarinnar. Varðandi niðurlagningu stöðu og uppsögn árið 2020 vísaði héraðsdómur til þess að ekkert væri fram komið sem benti til annars en að skipulagsbreytingarnar hefðu byggst á málefnalegum sjónarmiðum, það ætti meðal annars við um uppsögn A. Héraðsdómur féllst ekki á að brotið hefði verið gegn rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga, meðalhófsreglu 12. gr. sömu laga, jafnræðisreglu 11. gr. þeirra laga eða réttmætisreglu stjórnsýsluréttarins. Þá yrði ekki séð að rökstuðningi hefði verið ábótavant eða að þörf hefði verið á persónubundnu mati eða samanburði milli A og annarra starfsmanna B. Loks benti ekkert til annars en að uppsögn A hefði verið ótengd persónu hans og frammistöðu. Að lokum kom fram í dómi héraðsdóms að ekki hefðu verið færðar sönnur á að A hefði sætt einelti af hálfu forstjóra B, sbr. b-lið 3. gr. reglugerðar nr. 1009/2015 um aðgerðir gegn einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og ofbeldi á vinnustöðum, eða að stofnunin hefði ekki brugðist við með réttum hætti. Yrði A að bera hallann af sönnunarskorti varðandi það. Héraðsdómur sýknaði Í því af kröfum A og var sú niðurstaða staðfest í Landsrétti.

A höfðaði mál gegn Í til heimtu bóta vegna niðurlagningar ráðherra á embætti hans sem skrifstofustjóra í ráðuneyti. Byggði A á því að Í hefði brotið gegn rétti hans með því að embætti hans hefði í reynd ekki verið lagt niður auk þess sem ákvörðun um frávikningu hans hefði byggst á ómálefnalegum sjónarmiðum og ekkert mat farið fram á stöðu hans. Í dómi Landsréttar kom fram að ráðherra hefði ótvíræðar heimildir til að ákveða hvernig hann hagaði skipulagi ráðuneytis, hvernig málefnum væri skipt á milli skrifstofa eða hvort tilteknar skrifstofur skyldu lagðar niður. A taldi einnig að ákvörðun um að leggja niður embætti hans og víkja honum frá ætti raunverulega rætur að rekja til ávirðinga á hendur honum vegna tiltekinna embættisfærslna og meintra brota í því sambandi. Með ákvörðun sinni hefði ráðherra komið sér hjá því að leggja málið í þann farveg sem gengið væri út frá í 26. og 27. gr. laga nr. 90/1996 um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins. Í mótmælti þessum málatilbúnaði og vísaði til þess að ákvörðun um að leggja niður embætti A hefði þegar verið tekin áður en ráðherra og ráðuneytisstjóra varð kunnugt um ávirðingar á hendur A. Aðila greindi á um hvenær ráðherra hefði tekið ákvörðun um að leggja niður embætti A. Taldi A að ráðherra hefði ekki tekið þá ákvörðun fyrr en með bréfi 31. ágúst 2020 en Í byggði á því að ráðherra hefði tilkynnt A um það á fundi 24. júní 2020. Taldi rétturinn að Í hefði ekki tekist að sanna að starfslok A hefðu þegar verið ákveðin 24. júní 2020. Ráðið yrði af skýrslu ráðuneytisstjóra í héraði og gögnum málsins að ávirðingar á hendur A hafi haft veruleg áhrif á ákvarðanir ráðherra og ráðuneytisstjóra um störf A í ráðuneytinu. Var lagt til grundvallar að ekki hefðu verið aðrar efnislegar forsendur en ávirðingar A sem hefðu ráðið því að ráðherra ákvað að leggja niður embætti hans. Við þessar aðstæður hafi ráðherra borið að fara með málið í samræmi við 26. og 27. gr. laga nr. 90/1996. Ákvörðun ráðherra um að leggja niður embætti A hafi því ekki verið byggð á málefnalegum sjónarmiðum og því ólögmæt. Féllst Landsréttur á að A ætti rétt til skaðabóta vegna fjártjóns sem næmi eftirstandandi launum á skipunartíma. Var Í dæmt til að greiða A 22.150.805 krónur í skaðabætur og 1.500.000 krónur í miskabætur.

E og U höfðuðu mál gegn SB og SÞ til heimtu á eftirstöðvum kaupverðs fasteignar sem þau höfðu selt þeim. SB og SÞ byggðu á því að þau ættu rétt á skaðabótum eða afslætti af kaupverði fasteignarinnar vegna ýmissa ágalla sem þau töldu vera á henni, sem og vegna kostnaðar af leigu á húsnæði, flutnings búslóðar og leigu á geymslurými. Í dómi Landsréttar kom fram að ekki hefði verið leitt í ljós að E og U hefðu við sölu fasteignarinnar haft vitneskju um ágalla á þaki, leka eða raka í fasteigninni. Þá hefðu almennar upplýsingar í söluyfirliti ekki falið í sér loforð um ábyrgð E og U á tilteknum eiginleikum fasteignarinnar. Var því ekki talið að E og U hefðu veitt rangar upplýsingar eða vanrækt upplýsingaskyldu sína með saknæmum hætti og bakað sér skaðabótaábyrgð á sakargrundvelli. Rétturinn lagði til grundvallar að ágalli hefði verið á þaki fasteignarinnar og á steypu í kringum glugga í stofu sem SB og SÞ hefðu ekki getað veitt athygli við hefðbundna skoðun, en ekki var fallist á að aðrir gallar væru til staðar sem E og U bæru ábyrgð á. Ekki var talið að þessir ágallar rýrðu verðmæti fasteignarinnar svo að nokkru næmi og var því ekki fallist á kröfu SB og SÞ um bætur vegna þeirra. Ekki var heldur fallist á kröfu SB og SÞ um bætur vegna leigu á húsnæði, flutnings búslóðar og leigu á geymslurými. Var hinn áfrýjaði dómur því staðfestur um sýknu E og U af kröfum SB og SÞ og þeim síðarnefndu gert að greiða eftirstöðvar kaupverðs fasteignarinnar gegn útgáfu afsals fyrir henni.

A krafðist viðurkenningar á skaðabótaskyldu vegna mistaka starfsmanna Í við skilmálabreytingu þriggja fasteignaveðlána sem A tók hjá Í og tryggð voru með veði í fasteign A. A taldi sig hafa orðið fyrir tjóni sem stafaði annars vegar af því að fasteign A var seld nauðungarsölu og hins vegar af því að honum hafi verið neitað um greiðsluskjól. Í dómi Landsréttar var meðal annars rakið að A aflaði yfirmatsgerðar til sönnunar á tjóni sem hann taldi sig hafa orðið fyrir þegar fasteign hans var seld nauðungarsölu. Samkvæmt þeirri matsgerð töldu yfirmatsmenn að markaðsvirði fasteignarinnar við nauðungarsölu hefði numið rúmum 25 milljónum króna og að eftirstöðvar lána sem á fasteigninni hvíldu hefðu verið hærri en sem því nam. Var hvorugum þessara atriða hnekkt af A og var því staðfest sú niðurstaða héraðsdóms að A hefði ekki sýnt fram á að hann hafi orðið fyrir fjárhagslegu tjóni við nauðungarsölu fasteignarinnar. Þá komst Landsréttur að þeirri niðurstöðu að orsakir þess að A átti ekki kost á því úrræði sem fælist í greiðsluaðlögun á grundvelli laga nr. 101/2010 lægju ekki hjá Í við skilmálabreytingu lána A 2. mars 2009 heldur hjá A sjálfum. A hefði hvorki lagt fyrir fé meðan hann var í greiðsluskjóli né reyndi hann eftir getu að standa við skuldbindingar sínar eftir að hann kom úr því greiðsluskjóli svo sem honum bar. Þá var heldur ekki fallist á að ástæður þess að A hafi ekki staðið til boða greiðsluerfiðleikaaðstoð af hálfu Í, hafi verið að rekja til mistaka Í við skilmálabreytingu lána A 2. mars 2009, heldur hefði ástæðan fyrst og fremst verið sú að greiðsluvandi A var ekki tímabundinn. Hefði A ekki leitt líkur að því að skort hafi á viðeigandi ráðgjöf Í til handa A eða að Í hefði að öðru leyti sýnt af sér aðra saknæma háttsemi þannig að bótaskyldu varði. Var því staðfestur hinn áfrýjaði dómur að það yrði ekki rakið til Í að fasteign A hafi verið seld nauðungarsölu eða að honum hafi verið synjað um greiðsluaðlögun eða önnur greiðsluerfiðleikaúrræði.

K höfðaði mál gegn Í og krafðist þess að viðurkennt yrði annars vegar að launagreiðslur sem hann fékk frá Í, eftir að hann varð sjötugur, skyldu reiknaðar með sama hætti og fyrir það tímamark, það er sem laun fyrir fullt starf yfirlæknis, og hins vegar að hann skyldi njóta allra réttinda sem kjarasamningur LÍ og Í tryggði læknum. Auk þess krafðist K þess að ógilt yrði ákvæði í ráðningarsamningi um að hann skyldi fá tímakaup fyrir 100% starf sitt hjá Í. Í dómi Landsréttar kom fram varðandi þá kröfu K að viðurkennt yrði að hann skyldi njóta allra réttinda sem kjarasamningur LÍ og Í tryggi honum, að með öllu skorti að tilgreint væri hvaða tilteknu réttindi væri þar um að ræða. Krafan var ekki talin uppfylla skilyrði d-liðar 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991 og var henni því vísað frá héraðsdómi. Um ógildingarkröfu K á ákvæði í ráðningarsamningi hans og L kom fram að þar sem samningurinn væri runninn úr gildi teldist K ekki hafa lögvarða hagsmuni af því að fá ógilt slíkt ákvæði. Var krafa K talin í andstöðu við 1. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991 og henni því einnig vísað frá héraðsdómi. Þá var Í sýknað af kröfu K um viðurkenningu á launagreiðslum sem yfirlæknir enda gegndi K ekki lengur því starfi. Enn fremur var K ekki talinn geta gert kröfu um að laun hans skyldu reiknuð á grundvelli reglna sem gilda um fastráðningu starfsmanna hjá Í þar sem nýtt ráðningarsamband hefði tekið við á grundvelli tímavinnu eftir að K varð sjötugur.

A ehf. höfðaði mál á hendur K ehf. til heimtu nánar tilgreindrar skuldar auk dráttarvaxta. Héraðsdómari ákvað að skipta sakarefni málsins með stoð í 1. mgr. 31. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Í dómi Landsréttar var til þess vísað að við skiptingu sakarefnisins hefði engin breyting orðið á þeim kröfum aðila sem settar hefðu verið fram í héraðsstefnu A ehf. og greinargerð K ehf. í héraði. Í ljósi þeirra forsendna sem héraðsdómari hefði fært fyrir niðurstöðu sinni í hinum áfrýjaða dómi hefði hann að réttu lagi átt að kveða upp dóm í málinu þar sem í dómsorði væri tekin efnisleg afstaða til allra krafna málsaðila, þar með talið kröfu A ehf. um dráttarvexti, sbr. til hliðsjónar dóm Hæstaréttar 31. maí 2018 í máli nr. 461/2017. Það hefði héraðsdómari aftur á móti ekki gert. Þá væri í forsendum og dómsorði hins áfrýjaða dóms tekin efnisleg afstaða til málskostnaðarkrafna aðila sem ekki samrýmdist þeirri niðurstöðu dómsins að öðru leyti sem birtist í dómsorði. Væri því í hinum áfrýjaða dómi ekki leyst með viðhlítandi hætti úr málinu á grundvelli ákvörðunar dómara um skiptingu sakarefnis þess. Dómurinn væri því haldinn slíkum annmörkum að óhjákvæmilegt væri að ómerkja hann og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar á ný.